Ο Έλληνας 'Αγιος Δημήτριος (280-304 μ.Χ.) είναι εκ των δημοφιλεστέρων του Ορθοδόξου Αγιολογίου. Γόνος ελληνικής αριστοκρατικής οικογενείας, γέννημα και θρέμμα της Θεσσαλονίκης, της οποίας είναι και πολιούχος, νωρίτατα ανήλθε στα ανώτερα στρατιωτικά και πολιτικά αξιώματα. Σε ηλικία μόλις 22 ετών έφερε τον βαθμό του χιλιάρχου του ρωμαϊκού στρατού, ενώ παράλληλα είχε συγκροτήσει κύκλο νέων προς μελέτη της Αγίας Γραφής. Το 303 μ.Χ., επειδή αγνόησε το διάταγμα του αυτοκράτορα Διοκλητιανού «περί αρνήσεως του χριστιανισμού», συνελήφθη στην Χαλκευτική Στοά, όπου δίδασκε και φυλακίσθηκε. Κατά τον χρόνο της φυλακίσεώς του, διοργανώθηκαν αγώνες προς τιμή του Ρωμαίου Επάρχου της Θεσσαλονίκης, Γαλερίου Μαξιμιανού, στους οποίους ελάμβανε μέρος και ο γιγαντόσωμος παλαιστής Λυαίος. Όταν ο Νέστωρ, νεαρός αθλητής και μαθητής του Δημητρίου, διετάχθη να αγωνιστεί με τον Λυαίο, πήγε στην φυλακή για να πάρει την ευλογία του διδασκάλου του, ο οποίος τον ενεθάρρυνε να παλέψει. Πράγματι, ο Νέστωρ νίκησε τον αντίπαλό του, το καύχημα των ειδωλολατρών, οι οποίοι τον αποκεφάλισαν επί τόπου. Είναι και αυτός 'Αγιος και η μνήμη του τιμάται την 27ην Οκτωβρίου, δηλαδή την επομένη της εορτής του Αγίου Δημητρίου. Ακολούθησε και ο θάνατος του διδασκάλου του δια λόγχης.
Οι συγγραφείς εγκωμίων του Αγίου Δημητρίου, Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, Γρηγόριος ο Παλαμάς, Δημήτριος Χρυσολωράς κ.α., αναφέρουν ότι το σώμα του Αγίου ετάφη στον τόπο του μαρτυρίου, ο δε τάφος μετεβλήθη σε βαθύ φρέαρ που ανέβλυζε μύρο, εξ ου και η προσωνυμία του Μυροβλήτου. Με την ανάδοση του μύρου συνδυάζονται και τα θαύματα του Αγίου Δημητρίου που, όπως αναφέρουν οι συναξαριστές του, συνέδεσε άρρηκτα το όνομά του με την γενέτειρά του Θεσσαλονίκη, της οποίας υπήρξε «ο μόνος ακριβής φρουρός», «φύλαξ άυπνος», «πύργος απόρθητος», αλλά και «παντοίων, ιατρός, νοσημάτων». Σε ημέρες δοκιμασίας, όπως η επιδρομές των Σαρακηνών, Σλάβων, Αβάρων, Αράβων κ.α., οι Θεσσαλονικείς τον ήθελαν να αγωνίζεται μαζί τους και να νικά. Μάλιστα, όταν η πόλη έπεσε στα χέρια των Σαρακηνών το 904 μ.Χ., ο 'Αγιος Δημήτριος φέρεται να είπε με πόνο ψυχής στον 'Αγιο Αχίλλειο «Εάλω μοι η πόλις»! Για την τελευταία και πιο μακρόχρονη (482 έτη) άλωσή της το 1430 μ.Χ από τους Τούρκους, ο Μυροβλήτης 'Αγιος «αποζημίωσε» την πόλη του αξιώνοντας να απελευθερωθεί από τον ελληνικό στρατό ανήμερα της εορτής του, την 26ην Οκτωβρίου 1912 και για τον λόγο αυτό η εορτή του είναι τόσο θρησκευτική, όσο και εθνική.
Το όνομα Δημήτριος απαντάται στους σλαβικούς λαούς ως Dimitri, Dimitriu ή Dimitrov. Ήδη από τον 12ον αιώνα, όπως μας πληροφορούν οι αρχιεπίσκοποι Θεσσαλονίκης Γρηγοράς και Ισίδωρος, συνέρρεαν κατά την εορτή του πλήθος εμπόρων από όλη την Βαλκανική (ίσως η αρχή της Δ.Ε.Θ.), αλλά και άνθρωποι των γραμμάτων και αξιωματούχοι, όπως και σήμερα και εόρταζαν την μνήμη του Αγίου με κάθε μεγαλοπρέπεια. Ο Νικόλαος Καβάσιλας, συγγραφέας του 14ου αιώνα, γράφει ότι τότε η Θεσσαλονίκη ήταν τότε για τον χριστιανισμό, ότι η Αθήνα για τον αρχαίο ελληνισμό.
Τον 5ον αιώνα εκτίσθη η πρώτη και μεγαλοπρεπής εκκλησία του Αγίου Δημητρίου πάνω στον τάφο του, ένα από τα ωραιότερα μνημεία της Ελληνικής Ανατολής, όμως κάηκε ολοσχερώς τον 7ον αιώνα. Διακόσια χρόνια αργότερα ξανακτίστηκε και μετά την κατάληψη της πόλης από τους Μωαμεθανούς μετετράπη σε τζαμί που αποκαταστάθηκε μετά την απελευθέρωση. Δυστυχώς, κατά την μεγάλη πυρκαγιά στην Θεσσαλονίκη την 5ην Αυγούστου του 1917, ο ναός έγινε παρανάλωμα του πυρός και ανοικοδομήθηκε το 1928 από τον αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου